Nieuws

Private equity en venture capital: al 40 jaar onderdeel van de oplossing

De Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP) bestaat dit jaar 40 jaar en heeft nieuwe cijfers vrijgegeven over investeringen, verkopen en fondsenwerving van private equity en venture capital in Nederland. Dit is het 24e jaar op rij dat wij dit doen in samenwerking met PwC Corporate Finance.

40 jaar professioneel risicokapitaal in Nederland
Sinds de oprichting van de NVP in 1984 is er voor meer dan 102 miljard euro aan risicokapitaal door private equity en venture capital geïnvesteerd in Nederlandse bedrijven om te groeien, professionaliseren en te innoveren. Nu, 40 jaar later, werken er ongeveer 750.000 mensen bij een Nederlands bedrijf met een participatiemaatschappij als aandeelhouder. 

Of het nu gaat om jonge, snelgroeiende startups bij venture capital, of volwassen groeibedrijven bij private equity, de leden van de NVP staan ook de komende 40 jaar klaar om bedrijven toekomstbestendig te maken.

Met 6,8 miljard EUR aan totale investeringen, in 632 Nederlandse bedrijven, werd in 2023 in Nederland een nieuwe mijlpaal bereikt: voor het eerst is er in totaal, sinds 1984, meer dan 100 miljard euro aan risicokapitaal geïnvesteerd in Nederlandse bedrijven door private equity en venture capital. 

Venture Capital & Groeikapitaal in 2023
In 2023 ontvingen 407 Nederlandse startups 1,1 miljard euro aan venture capital uit binnen- en buitenland. Hoewel dit minder is dan de 1,8 miljard euro uit het topjaar 2021, is het meer dan de 1 miljard euro uit 2022, waarmee het het op één na hoogste jaar ooit is. Het aantal investeringen daalde licht van de 420 uit 2022 maar is nog steeds het een na hoogste aantal. Met 114 bedrijven waren de verkopen echter het laagst sinds 2018, toen er 89 bedrijven werden verkocht. Met 3,2 miljard euro is er het hoogste bedrag ooit aan nieuwe fondsen door Nederlandse VCs bij beleggers opgehaald. Dit komt vooral door grote fondsenwervingen in de life sciences (Forbion 1,35 miljard euro en Gilde Healthcare met 740 miljoen) en het nieuw opgezette NATO Innovation Fund dat vanuit Amsterdam investeringen doet in aan veiligheid gerelateerde startups. In totaal is er met 288 miljoen euro het hoogste bedrag sinds 2016 opgehaald bij pensioenfondsen. Opvallend hierbij is de sterke toename van Nederlandse pensioenfondsen die in Nederlandse VC-fondsen hebben belegd. In het verleden waren het vooral buitenlandse pensioenfondsen die in Nederlands VC belegden.

102 Nederlandse scaleups ontvingen 1 miljard euro aan groeikapitaal. Dit is minder dan de 1,7 miljard uit 2022 of de 2,6 miljard uit 2021. Hier lag het aantal verkopen met 54 hoger dan de 43 in 2022, op een niveau van 2019 en eerder. Er kwam 216 miljoen aan nieuw groeikapitaal beschikbaar van beleggers.

Zowel in VC als groeikapitaal zien we geen bijzondere stijging van het aantal faillissementen van portefeuillebedrijven.

Opmerkelijke Investeringen door VCs:

• BioGeneration Ventures / EQT Life Sciences / Forbion - VectorY Therapeutics
• BOM Brabant Ventures / Invest-NL / Rabo Ventures - Protix 
• Gilde Healthcare / Oost NL - Tagworks 
• Innovation Industries - Axelera AI 
• Invest-NL - SMART Photonics 
• ABN AMRO / Invest-NL / PDENH - Fairphone

Annemarie Jorritsma, voorzitter NVP, merkt op: “Er is een ongekend hoog bedrag aan nieuw kapitaal opgehaald door Nederlandse VC fondsen. Het is heel positief dat ook institutionele beleggers steeds meer zien dat je in VC impact én rendement kunt maken. Geweldig dat de Nederlandse life sciences VC sector zoveel geld voor innovaties weet op te halen. Maar we zijn er nog niet. In deeptech is het onbenutte potentieel nog erg groot. Vooral als we naar sectoren als quantum, klimaattech, AI, fotonica en veiligheid kijken. Dat zijn sectoren waar het maatschappelijke rendement in deze hoogst onzekere tijden groot is. Onze leden staan klaar om daar in te investeren. Het is nu tijd voor bijvoorbeeld pensioenfondsen om daar aan bij te dragen. Veiligheid en vooral defensie is nog wat lastiger. Beleggers en investeerders hebben die sector lang uitgesloten. Heel goed daarom dat de NAVO een eigen fonds heeft opgericht om de markt aan te jagen, en ook mooi dat dat in Amsterdam gevestigd is.”

Private Equity Buyouts in 2023
In 2023 hebben 119 Nederlandse bedrijven een buyout ontvangen van een binnen- of buitenlandse private equity partij. Het totale bedrag van deze buyouts bedroeg 4,6 miljard euro, wat een stuk lager is dan de 9,4 miljard euro in 2022, maar meer dan de 4,4 miljard EUR uit 2021. Dit komt omdat in 2023 er in tegenstelling tot voorgaande jaren geen mega buyouts waren. Net als in de voorgaande 40 jaar vond het merendeel van de private equity transacties plaats in het MKB. Bij ongeveer 70% van de buyouts gaat het om minder dan 25 miljoen euro aan eigen vermogen.

Er vonden 54 verkopen plaats in 2023, wat relatief rustig is maar meer dan in 2020 en 2022, toen er respectievelijk 40 en 45 verkopen plaatsvonden. Er zijn geen faillissementen waargenomen in de data. Er werd een recordbedrag van 5,4 miljard euro aan nieuwe fondsen geworven bij beleggers, voornamelijk dankzij Waterland dat met twee fondsen 4 miljard euro ophaalde.

Enkele opvallende investeringen waren:

• CVC Capital Partners – TMF (herfinanciering) 
• 3i Group - Action (herfinanciering) 
• Rivean Capital - CED Group
• Waterland Private Equity Investments - Van Vulpen
• NPM Capital - HQ Pack 
• Avedon Capital Partners - Detron
• Egeria Capital Management - Sonic Equipment

Tjarda Molenaar, directeur NVP: “Private equity is een steun en toeverlaat voor ambitieuze ondernemers in het MKB en maakt groei, innovatie en verduurzaming mogelijk die er anders niet geweest zou zijn. Sinds de oprichting van de NVP 40 jaar geleden, is er meer dan 100 miljard geïnvesteerd in Nederlandse bedrijven. Dat is iets om trots op te zijn. We moeten zorgen voor een goed investeringsklimaat, zodat ook de volgende 100 miljard euro in Nederland wordt geïnvesteerd.”

Ga direct naar alle cijfers over investeren, desinvesteringen, fondsenwerving of Nederland in Europa.