Originele publicatiedatum: 27/04/2012
PARTICIPATIEMAATSCHAPPIJEN GOED VOOR NEDERLANDSE ECONOMIE IN 2011
- Investeringen van participatiemaatschappijen sterk gestegen
- Toename in durfkapitaal voor jonge ondernemingen
- Zorg en life-sciences opkomende sector
- Succesvol jaar voor fondsenwerving
- Toenemende regulering en politieke ontwikkelingen punten van zorg
In 2011 werd €2,9 miljard geïnvesteerd in 315 Nederlandse bedrijven door binnen- en buitenlandse participatiemaatschappijen. Een stijging van 45% ten opzichte van 2010. Nederlandse participatiemaatschappijen namen daarvan €1,8 miljard aan investeringen in 286 Nederlandse bedrijven voor hun rekening. In 85% van de gevallen ging het om een investering van minder van €5 miljoen. Dit blijkt uit het jaarlijkse marktonderzoek “Ondernemend Vermogen” van de Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP), hier beschikbaar.
Voorzitter Philip Houben van de NVP: “De cijfers laten een positief beeld zien in een lastig economisch klimaat. Daar waar de weg naar vreemd vermogen voor ondernemers moeilijker lijkt, blijken participatiemaatschappijen in toenemende mate bereid om te investeren in Nederlandse bedrijven. Het is goed om te zien dat zowel kleine als grote bedrijven financieringen konden vinden. Nederland vormde in Europa een positieve uitschieter op dit gebied, samen met Duitsland . Daar zal het gezonde financiële imago aan hebben bijgedragen. De huidige politieke ontwikkelingen zullen het niet makkelijker maken om deze trend in 2012 vast te houden.”
Investeringen in venture capital gestegen
De venture capital investeringen per startend bedrijf zijn aanzienlijk gestegen. Nederlandse venture capitalists investeerden €189 miljoen in 188 starters in 2011. Gemiddeld €1 miljoen per bedrijf. Vorig jaar was dat nog €165 miljoen in 190 bedrijven. Houben: ‘’Voor de toekomst hebben we innoverende nieuwe bedrijven nodig. Dat de investeringen door participatiemaatschappijen in jonge bedrijven zijn gestegen vind ik daarom bemoedigend. Ik maak mij echter wel zorgen over de beschikbaarheid van fondsen voor de venture capital sector.’’
Verdubbeling buyouts, markt functioneert weer
In 2011 werd er €2,2 miljard in buyouts geïnvesteerd, 50% meer dan in 2010. Het aantal buyouts waarin de kopende en verkopende partij beide een participatiemaatschappij zijn is toegenomen, maar in de meeste gevallen verkochten participatiemaatschappijen hun belang in een bedrijf aan een strategische koper. Door binnen- en buitenlandse participatiemaatschappijen is voor een recordbedrag van €2,5 miljard aan participaties in Nederlandse bedrijven verkocht. Houben: ‘’Het herstel van de verkooptransacties is belangrijk. Het geeft aan dat het vertrouwen in de markt toegenomen is en dat er meer kopers en verkopers actief waren. De markt functioneert nu weer beter.’’
Zorg opkomende sector
Afgelopen jaar werd er door Nederlandse participatiemaatschappijen in 107 zorggerelateerde bedrijven geïnvesteerd. Vanouds betreft het merendeel life sciences bedrijven die eigen vermogen aantrekken voor bijvoorbeeld de ontwikkeling van nieuwe medicijnen. Maar sinds enige jaren wordt ook geïnvesteerd in een klein aantal zorgaanbieders zoals verzorgingstehuizen en zelfstandige klinieken. Houben: ‘’Op dit moment zijn ziekenhuizen en verzorgingstehuizen grotendeels gefinancierd met vreemd vermogen van banken, niet met eigen vermogen. Om in groei en innovatie van hun dienstverlening te kunnen investeren zullen zorginstellingen steeds meer behoefte krijgen aan risicodragend eigen vermogen. Participatiemaatschappijen, die een groot gedeelte van hun fondsen van pensioeninstellingen en vermogende families krijgen, beschikken over de benodigde combinatie van kennis, kapitaal én lange adem die nodig is voor investeren in de zorg.’’
Fondsenwerving omhoog
Nederlandse participatiemaatschappijen hebben in 2011 € 2,2 miljard aan nieuwe fondsen geworven. Dit is een stijging van €900 miljoen ten opzichte van 2010. Houben: ”Private equity blijft een goede, hoogrenderende, beleggingsklasse voor beleggers. Pensioenfondsen en andere institutionele beleggers zijn vanouds de belangrijkste verschaffers van vermogen voor participatiemaatschappijen. Vooral voor pensioenfondsen is het in deze onzekere tijden met toenemende vergrijzing belangrijk dat er goede rendementen gemaakt worden. Ik maak mij dan ook zorgen over regulering die het voor pensioenfondsen onaantrekkelijk gaat maken om te beleggen in private equity.
Het is heel goed om te zien dat bestaande partijen met een goed track record weer fondsen op hebben kunnen halen. Maar voor nieuwe fondsmanagers en venture capital fondsen blijkt dit toch erg moeilijk te zijn. Het initiatief van de Nederlandse overheid om samen met het EIF een paraplufonds op te richten dat zal gaan beleggen in venture capital fondsen juichen wij van harte toe.”
Onzekerheid over doorzetten succesfactoren
Houben: ‘’Het is allerminst zeker dat in 2012 de positieve lijn uit 2011 doorgezet kan worden. Kijken we verder achter de cijfers, dan valt het op dat een aantal zaken die bijgedragen hebben aan de groei in 2012 onder druk staan. De relatief goede financiële positie van Nederland heeft er mede aan bijgedragen dat er meer is geïnvesteerd in dit land. Maar helaas lijkt dat tij te keren.
In navolging van de banken krijgen financiële instellingen zoals participatiemaatschappijen en pensioenfondsen te maken met toegenomen regulering. Dat is begrijpelijk maar men moet zich wel realiseren dat regulering en een drang naar zekerheid tot risicomijdend gedrag en uiteindelijk lagere rendementen kunnen leiden. Participatiemaatschappijen drukken een groot stempel op de reële economie door innovatie en groei te stimuleren maar dan moeten zij hier wel de ruimte voor krijgen. Ook verdere investeringen in de zorg zijn niet vanzelfsprekend als door de recente politieke ontwikkelingen de wetgeving over winstuitkering in de zorg verder vertraagt.’’
Participatiemaatschappijen belangrijke factor in Nederlandse economie
Eind 2011 hadden de Nederlandse participatiemaatschappijen een bedrag van circa € 25 miljard onder beheer. Dit vermogen was geïnvesteerd in ruim 1.407 bedrijven. De Nederlandse bedrijven die door participatiemaatschappijen worden ondersteund hebben een gezamenlijke omzet van €83 miljard en tellen gezamenlijk ongeveer 350.000 werknemers in Nederland. In totaal verschaffen deze bedrijven 4,9% van de werkgelegenheid in. Gemiddeld wordt door participatiemaatschappijen voor een duur van 5 tot 7 jaar geparticipeerd in ondernemingen.
Opzet van het onderzoek
Het onderzoek over 2011 is maatgevend voor de Nederlandse private equity markt. Het onderzoek dekt zo goed als 95% van de investeringen door Nederlandse partijen en eveneens ongeveer 95% van de investeringen in Nederlandse bedrijven. De gegevens worden verzameld door middel van een enquête en uit betrouwbare publieke bronnen.
De Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP) onderzoekt samen met het Corporate Finance team van PwC jaarlijks de belangrijkste ontwikkelingen in de Nederlandse private equity-markt. Sinds 2007 worden de cijfers gebaseerd op PEREP_Analytics, een paneuropese dataverzameling, die wordt ondersteund door de Europese Private Equity & Venture Capital Association (EVCA), NVP en 17 andere Europese private equity en venture capital brancheverenigingen. In het Ondernemend Vermogen wordt alleen de orignele inbreng van eigen vermogen participatiemaatschappijen vermeld, niet de gehele transactiewaarde.
Lees hier het Ondernemend Vermogen 2011.